รู้ก่อน...ได้อย่างไรว่าหุ้นกู้จะผิดนัดชำระดอกเบี้ย
ทำความรู้จักเครื่องมือ WealthMagik Credit Ranking (WCR) ตัวช่วยประเมินความเสี่ยงของบริษัทที่ออกหุ้นกู้ก่อนผิดนัดชำระดอกเบี้ย
ที่นักลงทุนหุ้นกู้ควรรู้
ข่าวคราวการผิดนัดชำระดอกเบี้ยหุ้นกู้ของหลายต่อหลายบริษัท กำลังสะท้อนให้เห็นถึง “ความเสี่ยง” ที่มากับการซื้อหุ้นกู้ ที่ผู้ลงทุนต้องวิเคราะห์ว่าเราสามารถรับความเสี่ยงนั้นได้หรือไม่และที่สำคัญคือคุ้มที่จะเสี่ยงมากแค่ไหน
โดยปกติสิ่งที่สามารถสะท้อนให้นักลงทุนเห็นโอกาสหรือความเสี่ยงในหุ้นกู้ คือ “งบการเงิน” ของบริษัท เนื่องจากหากบริษัทสามารถทำกำไรได้ดีก็ย่อมสามารถแบ่งสัดส่วนกำไรนั้นมาจ่ายดอกเบี้ยหุ้นกู้ให้แก่นักลงทุนได้ ในทางกลับกันหากงบการเงินของบริษัทขาดทุนหลายปีย่อมทำให้ไม่มีกำไรและมีโอกาสที่จะผิดนัดชำระดอกเบี้ยได้ หรือยิ่งไปกว่านั้นอาจถึงขั้นผิดนัดชำระหนี้ ที่หมายถึงการผิดนัดชำระเงินต้นที่ลงทุนไปเมื่อถึงกำหนดเวลาเลยก็ได้
อย่างไรก็ตาม นอกจากความรู้ ในการดูงบการเงินของบริษัทเบื้องต้นแล้ว การใช้เครื่องมือ WCR หรือ WealthMagik Credit Ranking ในรูปแบบเลขไทยที่เข้าใจง่าย เข้ามาช่วยประเมิน จะสามารถสะท้อนภาพงบการเงินให้เห็นภาพได้ง่ายและชัดเจนมากขึ้นว่าบริษัทมีแนวโน้มที่จะผิดนัดชำระหรือไม่ โดยเฉพาะหุ้นกู้ที่ไม่มี Credit rating
WCR ทำงานอย่างไร ?
WealthMagik Credit Ranking (WCR) แสดงผลลัพธ์ข้อมูลด้านความแข็งแกร่งบริษัทผู้ออกหุ้นกู้ สามารถเทียบระดับความเสี่ยง (Company Rating) ได้ทุกบริษัทที่ออกหุ้นกู้อย่างละเอียดและมีประสิทธิภาพ แม้ไม่มีอันดับเครดิต (Unrated)
WealthMagik Credit Ranking (WCR) เป็นระบบซอฟต์แวร์ที่พัฒนาตัวแบบชี้วัด อันดับเครดิตเชิงโครงสร้าง โดยการคำนวณค่า Indicative Credit Score (ICS) จาก Model ทางการเงินที่ได้รับการยอมรับจากเหล่าบริษัทจัดอันดับเครดิตระดับโลก มีองค์ประกอบเรื่อง การวิเคราะห์งบการเงิน อัตราส่วนทางการเงิน (Structural Rating Model) และใช้หลักการทางสถิติในการจัดการ พร้อมกับมีการพิสูจน์ ความเที่ยงตรง ความแม่นยำของตัวแบบ (Back test) แล้วนำค่า ICS มาสรุปผลและแปลงอันดับเครคิตเป็นเลขไทย ๑ ถึง ๘ เพื่อเข้าใจง่าย (แบบระดับความเสี่ยงกองทุนรวม 1-8 ของ ก.ล.ต.) บริษัทระดับ ๑ ถึง ๔ คือบริษัทระดับ Investment Grade ของ TRIS โดยบริษัทระดับ WCR เลข ๑ คือบริษัทที่ค่า ICS สูงสุด อันดับเครดิตแข็งแกร่งสุด และบริษัทระดับ WCR เลข ๘ คืออันดับเครคิตต่ำสุด เสี่ยงสุดนั่นเอง ทั้งนี้ หากอันดับเลขไทยมีแนวโน้มเปลี่ยนแปลงอย่างมีนัยสำคัญ ก็จะเป็นการส่งสัญญาณถึงความเสี่ยงด้านเครดิตของหุ้นกู้นั้นๆ (WCR Alert)
กรณีศึกษา ประเมินหุ้นกู้ ALL ด้วย WCR
งบการเงิน ALL ส่งสัญญาณอะไรก่อนผิดนัดชำระบ้าง ?
จากภาพงบการเงิน สะท้อนให้เห็นหลายเรื่องที่น่ากังวล เช่น
– ผลการดำเนินงานก่อนหักภาระดอกเบี้ยและภาษี (EBIT) และ ผลการดำเนินงานก่อนหักภาระดอกเบี้ยภาษีด้อยค่า ด้อยสิทธิ์ (EBITDA) ของบริษัทเริ่มติดลบหรือเกิดการขาดทุนตั้งแต่ปี 2564 ทำให้ Ratio EBITDA Margin, เงินสดจากการดำเนินอิสระต่อหนี้สิน (FFO to Debts) และผลตอบแทนต่อทุน (Return on Permanent Capital) เป็นค่าติดลบต่อเนื่องจนถึงไตรมาส 3 ปี 2565 แสดงให้เห็นว่าบริษัทมีรายได้ลดลง และขาดความสามารถในการทำกำไร
– Debt to EBITDA มีค่าติดลบสูงตั้งแต่ปี 2564 สะท้อนหนี้สินที่สูงและกำไรที่ติดลบ สอดคล้องกับค่าหนี้สินต่อทุน (Debt to Capitalization) ที่แสดงสัดส่วนหนี้สินต่อทุนที่สูงมาอย่างต่อเนื่อง เป็นต้น
ซึ่งสถานะทางการเงินที่กล่าวไปนี้เอง ที่เป็นสัญญาณของความเสี่ยงที่สะท้อนว่าบริษัทมีโอกาสที่จะผิดนัดชำระดอกเบี้ย
แล้วเราสามารถเช็กความเสี่ยงผิดนัดชำระดอกเบี้ยที่อาจเกิดขึ้นในอนาคตได้อย่างไร ?
หนึ่งตัวช่วยที่สามารถประเมินความเสี่ยงของหุ้นกู้ คือเครื่องมือ อย่าง WCR จะช่วยให้เห็นมุมมองในข้อมูล และอัตราส่วนทางการเงินในเชิงเปรียบเทียบอันดับ จากการขาดสภาพคล่อง จนเกิดกระแสเงินหมุนเวียนไม่เพียงพอได้
WealthMagik จะพาย้อนไปดูเส้นทางการเงินของจากกรณีศึกษาหุ้น ALL ด้วยเครื่องมือ Report แสดงผล WCR ที่ช่วยให้เห็นภาพมากขึ้น
- ดูค่า WCR / ICS
จากกราฟแสดงค่า (WCR) / ICS ย้อนหลัง จะเห็นว่าค่า ICS ในปี 2565 จะค่อนข้าง Stable อยู่ที่ 11 ซึ่งอยู่ในระดับที่ดี ที่เป็นแบบนั้นเพราะค่า ICS เป็นการคำนวณโดยใช้ข้อมูลย้อนหลัง 3 ปี ดังนั้น ค่า ICS ที่คำนวณได้ในช่วงปี 2565 จึงเป็นค่าเฉลี่ยของปี 2562-2564
ซึ่งในปี 2562 และ 2563 เป็นปีที่ยังมีกำไรดีจึงยังพยุงตัวเลขการขาดทุนในปี 2564 เอาไว้ เมื่อคำนวณค่า ICS ออกมาจึงทำให้ข้อมูลในช่วงปี 2565 ยังไม่สะท้อนกับเหตุการณ์ผิดนัดชำระดอกเบี้ยครั้งนี้ในทันทีนั่นเอง
- ดู Score
แม้ค่า (WCR) /ICS ที่คำนวณด้วยข้อมูลเฉลี่ย 3 ปี ยังไม่สอดคล้องกับเหตุการณ์ผิดนัดชำระหนี้ แต่เมื่อดู Score ที่คำนวณด้วยข้อมูลเฉพาะงวดเงินล่าสุด (1 ปี) เท่านั้น จะเห็นว่า Score ของต้นปี 2565 ซึ่งคำนวณด้วยข้อมูลปี 2564 ที่เริ่มมีการขาดทุน ได้ Score ลงไปอยู่ที่ 6 และในไตรมาส 3 ปี 2565 (ข้อมูล Trailing 12 เดือน) ก็ยังได้ Score เท่ากับ 5 จากกราฟแสดงให้เห็นว่า ALL มีแนวโน้มสถานะทางการเงินที่แย่ลงอย่างฉับพลันและต่อเนื่อง เห็นได้ชัดตั้งแต่ต้นปี 2565 เป็นต้นมา
สรุปได้ว่า จากสถานะทางการเงินของ ALL ที่ขาดสภาพคล่องและกระแสเงินสดอย่างหนัก รวมทั้งยังมีหนี้สินรอชำระอยู่เป็นจำนวนมาก แล้วความเสี่ยงในการผิดนัดชำระหนี้ยังคงสูง ซึ่งสอดคล้องกับกราฟเปรียบเทียบ ICS และ Score ที่คำนวณด้วยข้อมูลงวดล่าสุด ที่บ่งชี้ว่าตั้งแต่ต้นปี 2565 ALL มีแนวโน้มทิศทางการเงินที่ยังน่าเป็นห่วง
WCR ใช้ประโยชน์อะไรได้บ้าง ?
ประโยชน์ของรายงาน WealthMagik Credit Ranking (WCR) จากการคำนวณค่า Indicative Credit Score (ICS) มีประโยชน์ในการลงทุนในหลากหลายมิติ
ในมุมของ นักลงทุน (Investor) สามารถใช้เป็นเครื่องมือช่วยให้นักลงทุนเข้าใจความเสี่ยงของตราสารหนี้ก่อนที่จะเข้าไปลงทุน และใช้ติดตามบริษัทที่ลงทุนไปแล้ว (WCR Alert) ทั้งบริษัทที่มีและไม่มี อันดับเครดิต WCR Alert ช่วยให้เห็นมุมมองในข้อมูล อัตราส่วนทางการเงิน ในเชิงเปรียบเทียบอันดับเครดิตได้เร็วขึ้น
ส่วนผู้ออกตราสารหนี้ (Issuer) ก็สามารถใช้เครื่องมือนี้ช่วยให้ทราบสถานะทางการเงินของบริษัท ก่อนออกตราสารหนี้ สามารถประเมินตัวเอง (Self Evaluation) ก่อนเข้าไปที่สถาบันจัดอันดับเครดิตที่มีค่าใช้จ่ายสูงกว่าและใช้เวลานานกว่ามาก
ด้านที่ปรึกษาการลงทุน (Advisor / Underwriter) เครื่องมือช่วยค้นหาและรีวิวข้อมูล WCR บริษัทต่างๆ ที่เป็นปัจจุบันหรือข้อมูลในอดีต (Historical) แสดงรูปแบบรายงาน
ขณะนี้บริษัท SME สามารถใช้ข้อมูลจากรายงาน WCR เพื่อตรวจสอบอันดับเครดิตเบื้องต้นของบริษัท และพิจารณาปัจจัยในการปรับปรุง (Improvement) ที่สะท้อนจากผลการดำเนินงานของงบการเงิน โดยเปรียบเทียบตัวชี้วัดทางการเงินหลากมิติ (ค่า Percentile) กับบริษัทในกลุ่มอุตสาหกรรมเดียวกัน
ทั้งนี้ จากกรณีศึกษาที่กล่าวไปข้างต้น จึงสะท้อนว่าก่อนตัดสินใจลงทุนในหุ้นกู้ครั้งต่อไป ไม่ควรประเมินเพียงอันดับเครดิตในวันที่บริษัทออกหุ้นกู้เท่านั้น แต่ถ้าจะให้ปลอดภัยต้องรวดเร็วต้องติดตามและวิเคราะห์งบการเงินเป็นรายไตรมาส และต้องดูสัญญาณ Early Warning (WCR Alert) ในรายงาน WCR ประกอบก็จะเห็นแนวโน้มก่อนที่บริษัทจะผิดนัดชำระหนี้ ดังเช่นกรณี ALL
จากบริการที่ปรึกษา และวิจัยพัฒนาซอฟต์แวร์บริหารการเงิน การลงทุนและความเสี่ยงที่ได้รับการยอมรับสูงสุดให้หมู่นักลงทุนสถาบันขนาดใหญ่ สู่บริการออนไลน์ WCR ที่แสดงข้อมูลด้านความการลงทุนและความเสี่ยงภายใต้แบรนด์ WealthMagik Services ที่ย่อส่วนให้เหมาะกับนักลงทุนระดับบุคคล โดยบริษัท Wealth Management System Limited (WMSL) ได้รับการขึ้นทะเบียน ที่ปรึกษาจากกระทรวงการคลัง เลขที่ 695 ระดับ 1 ตั้งแต่ 12 ต.ค. 2543 (https://www.consultant.pdmo.go.th) โดยให้บริการที่ปรึกษาด้านความเสี่ยงกว่า 20 ปีแก่องค์กรต่าง ๆ อาทิ สำนักบริหารหนี้ กระทรวงการคลัง ธนาคารแลนด์แอนด์เฮาส์ ธนาคารออมสิน ธนาคารไทยเครดิต ธนาคาร SME บริษัท GE Finance บริษัท AIG Finance ธนาคารไทยพาณิชย์ ฯลฯ
บริการ WCR โดยย่อส่วนซอฟต์แวร์ Bonanza @ Risk หนึ่งในระบบงาน Bonanza ที่เริ่มบริการตั้งแต่ปี 2538 แก่กลุ่มสถาบันการเงิน การลงทุน ปัจจุบันมีสถาบันชั้นนำทั้งไทยและต่างชาติกว่า 40 แห่งใช้เป็นระบบงานหลักเพื่อจัดการลงทุนและบริหารความเสี่ยงเม็ดเงินลงทุนรวมกว่า 4 ล้านล้านบาท WCR จะช่วยวิเคราะห์แนวโน้มการเสื่อมถอยของเครดิตผ่านตัวแบบที่มีการติดตามวิเคราะห์งบการเงินรายไตรมาสเพื่อสะท้อนภาพความเสี่ยงด้านเครดิตตามมาตรฐานสากล
WCR จึงเป็นตัวช่วยสำคัญในการบริหารความเสี่ยงเพื่อผู้ลงทุนหุ้นกู้ทั้งรายใหญ่และรายย่อย สามารถเข้าถึงบริการที่ง่ายและสะดวกรวดเร็วภายในไม่กี่นาทีโดยไม่ต้องเปิดเผยชื่อ ในราคาที่ย่อมเยาว์ตามแนวคิด CSR สร้างนักออมลงทุน ด้วยการยกระดับ Financial Literacy ต้านเกษียณจนให้สังคมไทย และเพื่อติดอาวุธให้นักลงทุนหุ้นกู้:
1) รู้ก่อนตัดสินใจจอง หุ้นกู้ Non Credit rating ว่าเสี่ยงมากแค่ไหน และ 2) คุ้มที่จะเสี่ยงถือหุ้นกู้ (ทั้งหุ้นกู้ที่มีและไม่มีอันดับเครคิต) ที่มีต่อไปหรือไม่ …. อย่าลืมว่า ดูแลเงินเสมอตนนั้นไม่มี !